Kakaowiec mocambo (theobroma bicolor) uprawa, zdjęcia i opis
Napisane: 8 sie 2014, o 00:00
Witajcie.
Jak zapewne część z Was wie lubię uprawiać kakaowce. Dawno temu rozpocząłem swoją przygodę od uprawy theobroma cacao, później był theobroma grandiflorum. Teraz czas na theobroma bicolor.
Tak wygląda siewka theobroma bicolor. To konkretnie nasiono kiełkowało z taką siłą, że system korzeniowy dosłownie wyskoczył z gleby. Obróciłem nasiono tak by lepiej było widać rozwijający się system korzeniowy.
Kilka słów wstępu:
nazwa theo broma pochodzi od od greckich słów θεός /theós/ teos/ dios/ czyli Bóg i βρώμα /broma/ alimento co oznacza jadło, jedzenie. Gatunek został opisany w 1808 roku przez Alexandra von Humboldta i Aimé Bonplanda.
Kakaowiec Mocambo pochodzi ze środkowej i południowej ameryki. Zwykle osiąga w uprawie polowej wysokość ok 3–8 metrów, natomiast w naturalnych lasach deszczowych dorasta do wysokości nawet 25–30 m. Jest drzewem wolno rosnącym. Najlepiej rozwija się w glebach luźnych, dobrze natlenionych. Jest przystosowany do przeżycia krótkotrwałego zalania korzeni, które może wystąpić podczas powodzi.
Owoc zawiera alkaloid - theobrominę znaną również jako xantheose. Jej wzór chemiczny to C7H8N4O2. Najwięcej theobrominy na theobroma cacao, następnie kolejno theobroma grandiflorum i theobeoma bicolor. Ten związek chemiczny znajdziemy między innymi w czekoladzie i wielu innych rodzajach żywności. W królestwie roślin występuje jeszcze choćby w krzewie herbacianym (camelia sinensis). Ma działanie lekko pobudzające i odprężające. Wśród mieszkańców ameryki środkowej, w szczególności Azteków był rozpowszechniony zwyczaj wyrabiania z ziarna kakaowca napoju zwanego przez Azteków chocolātl.
Średnią zawartość 3 głównych alkaloidów (theobromine, theophiline, coffeine) na 100 g suchych nasion owoców podaję niżej (podano wartość w mg/100g nasion):
Theobroma cacao – ameryka środkowa, theobromina: 2034, theophillina: 325, coffeina: 182
Theobroma cacao – criollo, theobromina: 1388, theophilina: 474, coffeina: 770
Theobroma bicolor, theobromina: 171, theopilina: 22, coffeina: 15
Theobroma angustifolium, theobromina: 37, theopilina: 10, coffeina: 6
Obecna światowa produkcja cacao wynosi ponad 3,5 miliona ton. Natomiast w jeszcze w latach 80tych wynosiła ok 1,5 miliona ton. Duża roślina wytwarza w ciągu roku ok 6000 tysięcy kwiatów, z czego zawiązuje ok 20 owoców.
Drzewko kakaowca nie jest najczęściej zagrożone szkodnikami w warunkach uprawy domowej. Sporadycznie mogą pojawić się przędziorki. Natomiast w rejonach naturalnego występowania i na plantacjach mogą atakować je różne szkodniki, wirusy i grzyby. Wśród nich są:
owady:
Sahlbergella singularis
Distantiella theobroma
Helopeltis spp.
Conopomorpha cramerella
Cocoa miridae (Helopeltis i Afropeltis spp.)
Capsids
grzyby:
Moniliophthora roreri
Moniliophthora perniciosa
Ceratocystis cacaofunesta
Verticillium dahliae
Oncobasidium theobromae
Oomycetes
Phytophthora spp.
Megakarya Phytophthora
Pierwszym europejczykiem który prawdopodobnie natknął się na kakao był Krzysztof Kolumb. Miało to miejsce w 1502 roku niedaleko wyspy Guanaja u wybrzeży dzisiejszego Hondurasu. Natknął się on tam na Aztecką łódź przewożącą te cenne dla Azteków ziarna. Właścicieli zabito i niemalże cały ładunek poszedł na dno. Niewielką część przywieziono na dwór królewski jako eksponaty. Sława odkrywcy kakao została później niesłusznie przypisana innemu odkrywcy Ferdynandowi Cortezowi. W 1523 r. przybył on do Ameryki w poszukiwaniu skarbu Azteków (El dorado) jednak jak się okazało skarbem tym nie było złoto, ale drzewa kakaowców. Cortez przywiózł znacznie więcej ziaren kakao do europy i po kilku latach dzięki inwencji twórczej z gorzkiego napoju powstał prawdziwy rarytas: słodka czekolada. W tamtych czasach czekoladę zaczęto pić nawet tuż po zakończeniu nabożeństw kościelnych czym podkreślano nie tylko jej walory smakowe ale i Boską niemalże naturę tego napoju. Nie był to wprawdzie napój taki jak znamy obecnie, ale wraz z upływem czasu opracowano metody dzięki którym nabrała ona dzisiejszego smaku. Pod koniec trzeciej dekady XIX w wynaleziono sposób efektywnego usunięcia nadmiaru tłuszczu z nasion kakaowych dzięki czemu można było wyprodukować czekoladę jaką znamy dzisiaj.
Tutaj zdjęcie pokazujące kolejne stadium rozwoju siewek.
Jest podobna kształtem do theobroma cacao. Podobnie jak cacao (a zupełnie inaczej niż theobroma grandiflorum, której materiał zapasowy pozostaje w ziemi) także siewka bicolor podnosi materiał zapasowy ponad ziemię. W przeciwieństwie jednak do cacao siewka bicolor ma całkowicie gładką powierzchnię zewnętrzną.
W wolnej chwili uzupełnię jeszcze i rozbuduję ten opis o zdjęcia starszych roślin theobroma bicolor. Jak można zauważyć powyżej, oraz zestawając te zdjęcia z innymi - nasiona t. bicolor są zdecydowanie większe niż t. cacao. Mają ponadto silniejsze i większe niż cacao kiełki. Ich sposób kiełkowania jest bardziej zbliżony do t.cacao.
Jak zapewne część z Was wie lubię uprawiać kakaowce. Dawno temu rozpocząłem swoją przygodę od uprawy theobroma cacao, później był theobroma grandiflorum. Teraz czas na theobroma bicolor.
Tak wygląda siewka theobroma bicolor. To konkretnie nasiono kiełkowało z taką siłą, że system korzeniowy dosłownie wyskoczył z gleby. Obróciłem nasiono tak by lepiej było widać rozwijający się system korzeniowy.
Kilka słów wstępu:
nazwa theo broma pochodzi od od greckich słów θεός /theós/ teos/ dios/ czyli Bóg i βρώμα /broma/ alimento co oznacza jadło, jedzenie. Gatunek został opisany w 1808 roku przez Alexandra von Humboldta i Aimé Bonplanda.
Kakaowiec Mocambo pochodzi ze środkowej i południowej ameryki. Zwykle osiąga w uprawie polowej wysokość ok 3–8 metrów, natomiast w naturalnych lasach deszczowych dorasta do wysokości nawet 25–30 m. Jest drzewem wolno rosnącym. Najlepiej rozwija się w glebach luźnych, dobrze natlenionych. Jest przystosowany do przeżycia krótkotrwałego zalania korzeni, które może wystąpić podczas powodzi.
Owoc zawiera alkaloid - theobrominę znaną również jako xantheose. Jej wzór chemiczny to C7H8N4O2. Najwięcej theobrominy na theobroma cacao, następnie kolejno theobroma grandiflorum i theobeoma bicolor. Ten związek chemiczny znajdziemy między innymi w czekoladzie i wielu innych rodzajach żywności. W królestwie roślin występuje jeszcze choćby w krzewie herbacianym (camelia sinensis). Ma działanie lekko pobudzające i odprężające. Wśród mieszkańców ameryki środkowej, w szczególności Azteków był rozpowszechniony zwyczaj wyrabiania z ziarna kakaowca napoju zwanego przez Azteków chocolātl.
Średnią zawartość 3 głównych alkaloidów (theobromine, theophiline, coffeine) na 100 g suchych nasion owoców podaję niżej (podano wartość w mg/100g nasion):
Theobroma cacao – ameryka środkowa, theobromina: 2034, theophillina: 325, coffeina: 182
Theobroma cacao – criollo, theobromina: 1388, theophilina: 474, coffeina: 770
Theobroma bicolor, theobromina: 171, theopilina: 22, coffeina: 15
Theobroma angustifolium, theobromina: 37, theopilina: 10, coffeina: 6
Obecna światowa produkcja cacao wynosi ponad 3,5 miliona ton. Natomiast w jeszcze w latach 80tych wynosiła ok 1,5 miliona ton. Duża roślina wytwarza w ciągu roku ok 6000 tysięcy kwiatów, z czego zawiązuje ok 20 owoców.
Drzewko kakaowca nie jest najczęściej zagrożone szkodnikami w warunkach uprawy domowej. Sporadycznie mogą pojawić się przędziorki. Natomiast w rejonach naturalnego występowania i na plantacjach mogą atakować je różne szkodniki, wirusy i grzyby. Wśród nich są:
owady:
Sahlbergella singularis
Distantiella theobroma
Helopeltis spp.
Conopomorpha cramerella
Cocoa miridae (Helopeltis i Afropeltis spp.)
Capsids
grzyby:
Moniliophthora roreri
Moniliophthora perniciosa
Ceratocystis cacaofunesta
Verticillium dahliae
Oncobasidium theobromae
Oomycetes
Phytophthora spp.
Megakarya Phytophthora
Pierwszym europejczykiem który prawdopodobnie natknął się na kakao był Krzysztof Kolumb. Miało to miejsce w 1502 roku niedaleko wyspy Guanaja u wybrzeży dzisiejszego Hondurasu. Natknął się on tam na Aztecką łódź przewożącą te cenne dla Azteków ziarna. Właścicieli zabito i niemalże cały ładunek poszedł na dno. Niewielką część przywieziono na dwór królewski jako eksponaty. Sława odkrywcy kakao została później niesłusznie przypisana innemu odkrywcy Ferdynandowi Cortezowi. W 1523 r. przybył on do Ameryki w poszukiwaniu skarbu Azteków (El dorado) jednak jak się okazało skarbem tym nie było złoto, ale drzewa kakaowców. Cortez przywiózł znacznie więcej ziaren kakao do europy i po kilku latach dzięki inwencji twórczej z gorzkiego napoju powstał prawdziwy rarytas: słodka czekolada. W tamtych czasach czekoladę zaczęto pić nawet tuż po zakończeniu nabożeństw kościelnych czym podkreślano nie tylko jej walory smakowe ale i Boską niemalże naturę tego napoju. Nie był to wprawdzie napój taki jak znamy obecnie, ale wraz z upływem czasu opracowano metody dzięki którym nabrała ona dzisiejszego smaku. Pod koniec trzeciej dekady XIX w wynaleziono sposób efektywnego usunięcia nadmiaru tłuszczu z nasion kakaowych dzięki czemu można było wyprodukować czekoladę jaką znamy dzisiaj.
Tutaj zdjęcie pokazujące kolejne stadium rozwoju siewek.
Jest podobna kształtem do theobroma cacao. Podobnie jak cacao (a zupełnie inaczej niż theobroma grandiflorum, której materiał zapasowy pozostaje w ziemi) także siewka bicolor podnosi materiał zapasowy ponad ziemię. W przeciwieństwie jednak do cacao siewka bicolor ma całkowicie gładką powierzchnię zewnętrzną.
W wolnej chwili uzupełnię jeszcze i rozbuduję ten opis o zdjęcia starszych roślin theobroma bicolor. Jak można zauważyć powyżej, oraz zestawając te zdjęcia z innymi - nasiona t. bicolor są zdecydowanie większe niż t. cacao. Mają ponadto silniejsze i większe niż cacao kiełki. Ich sposób kiełkowania jest bardziej zbliżony do t.cacao.