palmy mrozoodporne w dobrym towarzystwie

**Napisane:** 29 gru 2006, o 19:43

Pytał ktoś co ja o tym wszystkim sądzę? Sprawa jest mocno skomplikowana i nie można dać jednoznacznej odpowiedzi na poruszane przez Was kwestie. Ja już 3ci rok testuję różne śródziemnomorskie rośliny i co chwilę jestem czymś zaskakiwany. Ostatnia zima była bardzo mroźna (u mnie kilka dni temperatury oscylowały w okolicy -20 - mimo, że mieszkam nad morzem). Jak już pisałem wcześniej - część roślin całkowicie wymarzła (a część w obrębie tego samego gatunku - nie). Zawsze należy rozpatrywać każdy przypadek jednostkowo - nawet bowiem rośliny rosnące obok siebie mogą mieć relatywnie różne warunki zimowania. Zabierając się do analizy tematu należało by przyjąć jakieś kryteria, wśród najważniejszych elementów które liczą się przy zimowaniu zaliczam:

-rodzaj rośliny (przynależność gatunkową i sprawdzone/opisane parametry odnośnie mrozoodporności i zasięgu/rejonu występowania rośliny),
-wiek (i fizyczną wielkość) rośliny,
-miejsce zimowania (ekspozycja, kierunek nachylenia ziemi/parametry /rodzaj gruntu),
-dostępność do wody i głębokość przemarzania gruntu,
-czas działania ekstremalnie niskiej temperatury (i czy np ten czas był przerwany przez działanie słońca lub inne czynniki zwiększające temperaturę),
-stan/kondycja/moment -faza wzrostu/spoczynku rośliny (roślina w fazie wzrostu jest bardziej podatna na uszkodzenie niż w fazie spoczynku),
-zastosowane osłony (czy na roślinę działał wiatr, czy była okrywana matami, zaginana etc).

Dopiero gdyby każdy z nas podawał te parametry można by zrobić w dużym stopniu adekwatną i trafną ocenę naszych roślin. Podsumowując - nie sądzę aby palmy daktylowe mogły zimować w otwartym gruncie nawet w najcieplejzym rejonie jakim jest rejon szczecina. Być może wyselekcjonowane i najlepiej poddane modyfikacji genetycznej trachycarpusy da sie uprawiać w ciepłych rejonach kraju. Trafnie ktoś napisał, że należy po prostu sadzić u próbować, istnieje pewna zmienność cech w ramach roślin uzyskanych z nasion a więc - to w dużym stopniu kwestia szczęśliwego trafu;) Może z czasem uda nam się wyselekcjonować taką roślinę (a może szybciej ktoś zmodyfikuje ją w laboratorium) tego nie wiemy. Do odważnych w każdym razie świat należy!

**Napisane:** 4 sty 2007, o 17:57

MAM PYTANIE DO OLEANDRA
W jakim mieście testowałeś swoje roślinki?ilu letnie one były?
Interesuje mnie zwłaszcza oliwka laur figa oraz oczywiście wszelkie palmy

Odnośnie oliwek wiem że są słabo mrozoodporne około -10 ale słyszałem ,że starsze egzemplaże mają większą sam widziałem je w Austri w okolicy Graz dorodne oliwki w gruncie .Załatwiłem sobie dwie oliwki o wysokoci 1,2 m i dość grubym pniu i mam zamiar tego roku je przetestować Najwyżej trochę kasy przemarznie .

**Napisane:** 12 sty 2007, o 23:32

Witam wszystkich, jestem tutaj pierwszy raz i może trochę nietypowo zacznę od forum palmy/paprocie.
Z dużą uwagą śledzę dyskusje odnośnie prób upraw palm w gruncie. Brakuje mi w tym jednego wątku, mianowicie cała idea może mieć oparcie w samorządach. Siedzę trochę w tym temacie i jak sądzę, to niektóre gminy nadmorskie w ramach przyciągania turystów, byłyby zainteresowane aby w tzw. przestrzeni publicznej pojawiła się tropikalna roślinność. To mogą być nawet 3 symboliczne trachicarpusy, uzupełnione paroma jukami czy figowcami.W sumie wydatek jak dla samorządu niewielki, a w razie przyjęcia się roślin, sukces medialny murowany. Co na ten temat sądzicie?

**Napisane:** 13 sty 2007, o 00:02

Witam
Bardzo fajnie i to będzie bomba atomowa dla gmin nadbałtyckich. Niech też przeciętny Kowalski lub Szmidch widzi , że nie trzeba wyjeżdżać nad Adriatyk , przecież u nas też rosną palmy i juki. Brawo za nowatorski pomysł.Tylko kolego jest jedno wielkie ale.Mianowicie nasze społeczeństwo nie dorosło lub nie dorasta do pewnych standardów które w cywilizowanych społeczeństwach jest normą.Założę się o skrzynkę dobrej wody mineralnej , że następnego dnia po posadzeniu takich roślin w twojej gminie , miałbyś to albo zdewastowane , albo po prostu ktoś by to ukradł.
Z poważaniem rozmaryn.

**Napisane:** 13 sty 2007, o 11:42

Pomysł super ! Ja proponuję aby na wszelki wypadek dołożyć jakąś kamerę obserwacuyjną

Może trochę się potencjalni wandale i złodzieje zastanowią.Moim zdaniem lepsze wyjście to podjęcie współpracy pomiędzy samorządem a mieszkańcami co by pozwoliło sadzić palmy w widocznym miejscu dla wszystkich ,ale na terenie prywtnym co by podniosło ich bezpieczeństwo ale i zagwarantowało odpowiednią pielęgnacje roslin

**Napisane:** 13 sty 2007, o 19:13

Witam,

chciałbym się zapytać Was czy ktoś, prócz prób aklimatyzacji najbardziej odpornych na mróz palm, zaczął również zastanawiać się, co robić aby palmy dobrze wyglądały w naszych ogrodach? Ta grupa roślin pochodzi z bardzo obcego nam krajobrazu, więc stylizacja ogrodu z wykorzystaniem palm, moze być nieco problematyczna. Do rozpoczęcia tego wątku sprowokowała mnie opinia gilliama, który to bardzo słusznie zauważył, że kiczowato wyglądają szorstkowce w towarzystwie iglaków, pelargonii, krasnali etc.
W ubiegłym sezonie starałem się zrobic coś w tym kierunku, aby wybrać najlepsze towarzystwo dla posadzonych w gruncie palm (szorstkowca, waszyngtonii i karłatki). Naturalnie najlepiej wyglądają palmy w towarzystwie innych roślin, będących kwintesencją egzotyki, jak bambusy, bananowce czy rośliny charakteryzujące się wielkimi i błyszczącymi liśćmi. Z własnych obserwacji dochodzę do wniosku,ze wyglądaja również bardzo dobrze z trawami, szczególnie dużych rozmiarów jak arudno, miskanty, ale i turzycami (szczególnie C.comans czy buchanani) praz naturalnie jukami. Co Wy myslicie na ten temat?

ps. zaznaczam ze takie kombinacje roslinne kreuje w tej części ogrodu, która nie jest powiązana krajobrazowo z otoczeniem.Przesyłam cztery foty.

pozdrawiam

**Napisane:** 13 sty 2007, o 21:16

Witaj rozmaryn. Kwestię udziału samorządu mam przemyślaną - obsługuję gminy od strony prawnej.
Widzę to jako cały zespół działań polegających na tym, że wybrana gmina przygotowuje temat logistycznie, tzn. wybiera odpowiedni teren, może to być obszar zamykany na noc, albo strzeżony w obrębie jakiejś posesji. Po drugie przygotowuje środki na sprowadzenie sadzonek, wsadzenie do gruntu oraz stałe doradztwo. Co do sadzonek to myślę, że wydatek rzędu 5.000 PLN nie jest zbyt duży, a za to można już kupić sadzonki kilkuletnie, a zatem bardziej odporne. Istotną kwestią jest prawidłowe nasadzenie, oraz właściwe doradztwo, powiedzmy że w przeciętnej gminie nikt z tzw. zakładów zieleni się na tym nie zna, byłoby to pole do popisu, np. dla ekipy Oleandra. Nie wiem jakie byłyby koszty roczne obsługi takiego programu, ale nie sądzę żeby doraźne zabiegi z zabezpieczeniem na zimę przekroczyły 500-1000PLN miesięcznie. To są naprawdę niewielkie środki dla gmin mających budżety inwestycyjne rzędu 1 do 2 milionów złotych (budżety gmin małych). Co więcej w ramach tego programu i doradztwa gminom, można zebrać 20 -30 ochotników, którzy w swoich ogrodach spróbowaliby uprawy. Myślę, że przykład gminy i obietnica doradztwa byłyby wystarczającą zachętą do wyłożenia przez, np. właścicieli pensjonatów tych kilkudziesięciu złotych. Docelowo w danej gminie napewno coś z nasadzeń by przetrwało, co więcej powstałaby grupa osób, dla której taka uprawa nie byłaby niczym dziwnym.
Odnośnie jak wybrać gminę w następnym odcinku.Pozdro Fikus

**Napisane:** 13 sty 2007, o 22:39

Gratuluje udanej kompozycji w tym zakątku ogrodu. Najlepsze są zdjęcia 1 i 2

. Monstery dziurkowane świetnie się prezentują . Niestety na 3 niewiele widać (co tam robi jabłoń purpurowa, lub podobne jej drzewko?:P). Możnaby jeszcze wprowadzić kilka kosmetycznych poprawek (w części pokazanej na zdjęciach 3 i 4), ale ogród jest extra

.

**Napisane:** 15 sty 2007, o 09:34

Witaj Bawoli

Chciałem zapytać jak sie czuje twoja washingtonia w gruncie? W mojej liście zostały juz zniszczone. POd koniec grudnia było kilka dni z temperatura -7 C i do tego okrutnie wiało. Do tego ostatnie wichury dołozyły swoje. Uważam,że gdyby nie tak duzy wiatr spokojnie by rosła dalej, ale mam nadzieje,że na wiosne odbije. Niestety dom mam usytuowany w takim miejscu,że wieje okrutnie z każdej strony. Ale Trachycarpus oraz sabal minor rosną sobie jakby nigdy nic. Wyglądaja bardzo zdrowo, jakby był środek lata. Oby tak dalej

POzdrawiam

**Napisane:** 15 sty 2007, o 11:17

Witam,
Moja filifera ma się do tej pory znakomicie. Zawdzięczam to specyfice miejsca, w którym posadziłem tego zmarzlucha; najcieplejszy fragment ogrodu, osłoniętięty od N,W i E. Dlatego takich mrozów jak u Ciebie, u mnie jeszcze nie było. Trochę bawię się w zapisy danych meteorologicznych , tak więc podliczyłem ze w tym sezonie jesienno - zimowym łączna ilość dni z tem ponizej zera to tylko 9, z kolei minimalnie temperatura nie spadła jeszcze poniżej -2stopniC! Śnieg leżał tylko kilka godzin w nocy z 28/29 grudnia 2006.Takiego przebiegu pogody jeszcze nie widziałem; w ogrodzie kwitną w najlepsze jaśminy, leszczyny, ciemierniki, lepiężniki etc. Fenologicznie to już zaawansowanie przedwiośnie.Do teraz na zewnatrz pozostały rosliny pojemnikowe, w tym daktylowiec, cytryna, podranea, oleandry i wiele innch. Kapitanie zielenią się rosnące w gruncie abutilony (uprawiane jako jednoroczne- moze przezimują heh...) i papirusy. Taka pogoda sprzyja wegetacji nawet takich egzotów, jak owa waszyngtonia no i bananowca basjoo. Te rośliny przygotowałem do zimy już w listopadzie, tak wiec zdecydowanie zbyt wcześnie, ale kto wiedział...
ps.Załączam fote filifery z listopada- wygląda identycznie do teraz.

Mam jeszcze pytanie do Ciebie Biedny Misiu; kiedy wsadziłeś swoja waszyngtonią do gruntu i jaki przyrost dała w pierwszym roku. Ja zaryzkowałem trochę i posadzilem ją dopiero w połowie lipca. W tym czasie wykształciła dwa okazałe liscie.Posiadasz moze jakieś foty?
pozdrawiam

**Napisane:** 15 sty 2007, o 12:36

Witaj Bawoli

Ja prowadzę bardzo dokładne zapiski odnośnie pogody od października tego roku. Chce zbadać dokładnie w jakiej strefie klimatycznej mieszkam. NIkt nie jest w stanie dokładnie mi tego powiedzieć, więc postanowiłem sam,ale ta zima jest wyjątkowa, jak narazie wychodzi,że mieszkam w strefie 9a czyli takiej jak na południu Francji. hahahahaha. W zeszłym roku było u mnie -28C. Moja washingtonie dałem do gruntu tak jak ty w połowie lipca i to był błąd.Wypuściła po dwa liście, ale była dużo mniejsza od tej która masz ty. Postaram sie niedługo zamieścic jakies fotki. Niestety nie mam w domku internetu i mogę sie posługiwac netem, tylko w pracy, ale może uda mi się coś zamieścić. generalnie uważam, że ta roślina spokojnie może u nas rosnąć.Na przyszły rok postaram sie bardziej osłonic, chociaz przy takich wiatrach zwieje pewnie i osłony. Czekam z utęsknieniem na wiosnę, aby wsadzic kolejne palmy do gruntu a kilka ich jest.
Ciekawy jestem w jakim miejscu mieszkasz, ja jestem z Dzierzoniowa. 60 km na południe od Wrocławia w strone Kłodzka

Pozdrawiam

**Napisane:** 15 sty 2007, o 13:41

witam ponownie,

...nooo, z tym badaniem klimatu to po 30 latach moze coś będzie mozna z grubsza powiedzieć. Ja takie zapisy robie od kilkunastu lat i jakos wierzyć mi się nie chciało, ze temperatura w miejscu mojego zamieszaknia ( Szamotuły;30km na NW od Poznania) moze spaść blisko -30stopni. a jednak; w zeszłym roku było u mnie blisko -27stopni.ale zdarza się to raczej rzadko, więc do czasu wystapienia takiego mrozu minie jakieś 20,30 lat - co mi szkodzi bawić się i eksperymentować... przecież w ogrodach sadzi się rośliny jednoroczne ;-)

a jesli cos przetrwa dłużej, to płakac z tego powodu nie będę...heh

ponizej dotychczasowe dane z min tem, które zanotowałem w swoim ogrodzie;

zima 94/95 ok -10
zima 95/96 -18,3
zima 96/97 -19,6
zima 97/98 -15,5
zima 98/99 -20,3
zima 99/00 -10,8
zima 00/01 -9,8
zima 01/02 -12,5
zima 02/03 -21,5
zima 03/04 -15,6
zima 04/05 -12,8
zima 05/06 -26,7!
zima 06/07 -1,9 (do tej pory)

w sumie do czasu wystąpienia tzw zimy stulecia da sie przezimować bez większych problemów kilka gatunków palm, tymbardziej jesli posadzi sie je pod ścianą domu. wówczas mozna podnieść strefę USDA o jakies jeden, dwa numery. ja mieszkam najwyraźniej na pograniczu stref 6a/7a, tak więc w najkorzystniejszych warunkach mikroklimatycznych ogrodu warunki spełniają krytera strefy 8a/b, a to juz dużo...

ps. o ile dobrze pamiętam, pisałeś coś ze masz kontak z kolesiem z USA, który bawi się w takie rzeczy jak my. czy mozesz rozwinąć wątek?

pozdro

**Napisane:** 15 sty 2007, o 14:56

oczywiście zdaje sobie sprawę ile trwaja badania klimatu, wcześniej się za to nie brałem poniewaz kupiłem dopiero dom rok temu i nie było wczesniej takiej potrzeby bo nie miałem mozliwości eksperymentów. Cieszę się,że podchodzisz do tego tematu tak samo jak ja, czyli radośnie i optymistycznie.Tez zamierzam eksperymentowac az do skutku. Złapałem ostatnio kontakt z Kirilem Donovem z Bułgarii, który ma strone "polar palm". On bada klimat juz wilele lat. Tez uprawiał Washingtonie z dużymi sukcesami, niektóre okazy odżywały na wiosnę nawet kiedy -20 C mróz je zabijał. Odnośnie człowiek a z USA to faktycznie utrzymuje z nim kontakt emailowy. Bardzo, ale to bardzo polecam jego ksiązkę, jesli znasz angielski to koniecznie musisz ją przeczytać. Dotyczy ona uprawy palm mrozoodpornym i innych roslin tropikalnych i subtropikalnych w strefie klimatycznej zblizonej do Polski 6a/6b. Są tam wymienione bardzo ciekawy odmiany palm, sposób ich nawożenia, ochrony i inne rzeczy z tym związane Często wchodze na forum internetowe z USA dotyczące Palm mrozoodpornych i wszyscy forumowicze sa zachwyceni ta książką. Bardzo pomaga w zrozumieniu pewnych problemów. Jest oczywiście opatrzona fotografiami. ten Amerykanin jest doktorem biologii w katedrze palm mrozoodpornych, pracował na Uniwersytecie w Ohio teraz sie przeprowadził jak mi pisał ostatnio w rejon zatoki meksykańskiej jakies 500 mil na południe. Zajął sie bardzo porządnie tym tematem, poprostu przekonał mnie że te rosliny naprawde moga tutaj rosnąć, a wiele z nich potrafi tak jak musa basjoo odżywac każdego roku i wypuszczac piekna korone liści. Poznałem tez osobiście hodowce z Czech u którego byłem posadzonki. Ma piekne Trachycarpusy w ogrodzie. Także nie jestesmy sami. Wiem ,że to może sie udac. Tylko trzeba próbowac, próbować i jeszcze raz próbować. Gdybys miał jakies pytanie i będe mógł coś powiedziec na dany temat to bardzo chetnie. Ale jeszcze raz polece ci ta niesamowita książke. Szkoda,że nie jest w języku polskim i raczej nie będzie bo może więcej osób udałoby nam sie zarazic tym arcyciekawym tematem.

**Napisane:** 15 sty 2007, o 18:31

z tymi bułgarskimi palmami to troche uważałbym. wprawdzie moze ta cała miejscowość Plovid (o ile dobrze pamietam nazwę) leży w kompatybilnej do naszej, "polskiej" strefy 6b/7a jednak wziąć należy pod uwagę, ze ciepła pora roku jest znacznie gorętsza niż u nas. stąd standaryazacja stref USDA jest tak do konca miarodajna; inny przykład - strefa 9a w południowej Francji a zachodniej Norwegii ocieplanej Golfstromem....zupełnie inny klimat...

Widziałem na stronie polar palm, ze waszyngtonie nie były tam niczym ochraniane przed opadami; zaledwie przykryte warstwą słomy.myśle ze taki sposób nie pozwoliłby waszyngtoniom przezimować u nas. zresztą z tego co widziałem to nawet Kiril wskrzesał palmy tylko poprzez brutalną ingerencję polegającą na cięciu pnia do żywego stożka wzrostu. w sumie to przyzanć trzeba ze ten gatunek nie jest idealny do testowania ze wzglęgu na mrozoodporność, jednak ważną cechą jest żywotność.

co do ksiązki, to proszę o tytuł i sposób zdobycia. do tej pory bazuje tylko na agnlo i niemiecko języczej "literaturze netowej" ;-)

a jakie gatunki planujesz wysadzić wiosną do gruntu i jakie patenty ochrony przewidujesz? ja z pewnośćią zajmę się karłatkami i butiami, a jezeli uda mi się sprowadzić to jubeami i sabalami palmetto i minor. zastanawiam się też nad wkopaniem sagowca. gdzies znalazłem na amerykanskim forum info, ze ktos uprawia go w strefie 7a jako roślinę "zrzucającą liście".

**Napisane:** 15 sty 2007, o 23:26

Melduję, że we Wrocławskim ogrodzie botanicznym Waszyngtonia (albo coś bardzo podobnego - sprawdzę wiosną) rośnie w gruncie.
Rośnie ona sobie zaraz przy szklarniach mając je od północnej strony.
Od południa ma płot, a na zimę jest "ubierana" w sporą skrzynię drewnianą, przykrywana dodatkowo słomą i folią pęcherzykową. Rośnie już tak kilka lat...

**Napisane:** 16 sty 2007, o 00:19

Z tego co wiem, to we wrocławskim ogrodzie botanicznym rośnie karłatka (Chamaerops humilis). Hmm...ciekawe, że przetrwała ostatnią zimę.Szczerze, to nawet zastanawiałem się, zeby zadzwonic tam i zapytac jak się czuje palma w naszym klimacie...Czyli jest to kolejny dowód na to, ze palmy mogą u nas rosnąć :-)

Ja eksperymentowałem do tej pory z karłatka tylko raz, choć osobiscie uważam, ze to bardzo dobry materiał do takiego typu zabaw. Zupełnie bezproblemowo zniosła u mnie zimę 2004/05. Podczas gdy tem spadała poniżej -10, przykrywałem ją tylko kocami. Absolutnie nie chroniłem przed opadami śniegu, czy marznącego deszczu. Niestety zima 2005/06 okazała się zbyt sroga przy takim prowizorycznym zabezpieczaniu. Palma nie przetrwała, ale dała odrost z korzenia. Załączam foty.

**Napisane:** 16 sty 2007, o 10:47

Witam

Bawoli oczywiście ma racje. We wrocławiu rosnie karłatka. Ma racje tez w tym,że klimat w Plovdiv pomimo podobnej strefy klimatycznej jest zupełnie inny latem niz w Polsce, a to przy uprawie palm jest bardzo istotne, gdyż to własnie podczas ciepłych letnich dni palma wytwarza nowe liście co ją determinuje do lepszego przeżycia zimy. Odnosnie Washingtoni to oczywiście nie jest to roslina bardzo mrozoodporna,ale jak wiemy wśród tego samego gatunku moga się trafic okazy z różną wytrzymałością dlatego uważam,że warto próbowac z ta palmą. Pozatym jest przepiekna i bardzo szybko rosnąca. Odnośnie przkrywania słoma to bardzo bym z tym uważał. Tak zrobiłem tego roku i okazało sie ,że słoma bardzo gnije, duzo lepiej okrywac liśćmi sa mniej podatne na gnicie.
Ksiązka która bardzo polecam nosi tytuł " Palms won`t grow here and other myths - warm climate plants for cooler areas" jest to tak zwana biblia palmiarza. Mozna ja kupić na stronie http://www.amazon.com. Pytałem autora czy jest szansa na wydanie jej w Polsce, ale jego wydawca zupełnie nie jest zainteresowany tym tematem, więc sznsa jest nikła, może kiedyś. Co do kolejnych gatunków gruntowych, czekam juz tylko na wiosne i zamierzam wsadzic do gruntu: rhapidophyllum hystrix, nannorrophs ritchiana, sabal palmetto, jubea chilensis, chamaerops humilis, brahea armata, livinstona chilensis - jako zrzucająca liście (w USA tak czynią), phoenix theoprasti, yucca rostrata. Zastanawiałem się nad sagowcem, jest jeden taki gatunek cycas panzhihuaensis znosi dośc duże mrozy, ale jako roslina zrzucająca liście to się chyba nie nadaje. ponieważ wypuszcza nowa korone liściowa co dwa lata, ale dlaczego by nie spróbowac.
NIe zamierzam tych roslin jakoś specjalnie okrywac - głównie liście i agrowłóknina, a także opryski w grudniu i styczniu przeciwko grzyba i gniciu. To podono bardzo pomaga
Wszystkie sadzonki czekaja u mnie na wiosne

pozdrawiam

**Napisane:** 16 sty 2007, o 13:11

Bawoli, to klasyczny dla mnie przypadek skrajnego uszkodzenia najbardziej wrażliwej części palmy (czyli rozetki młodych liści wewnątrz kłodziny). Zwykle regeneracja takiego uszkodzenia nie jest możliwa w ciągu 1 naszego sezonu. Tak jak już wielu z Was wspominało - dla palmy liczą się nie tylko temperatury zimowe ale także bardzo ciepłe lato. Jeśli lato jest deszczowe - palma nie odtworzy liści i będzie w zbyt słabej kondycji aby przeżyć zimę. Karłatka którą opisujesz przeżyła tylko i wyłącznie dlatego że jest niska i stożek wzrostu rośliny (schowany częściowo w ziemi) miał znacznie lepsze warunki termiczne niż liście. Z mojego doświadczenia wynika że karłatka (starsza roślina) nie przeżyje dłuższych - silniejszych mrozów niż ok -10. Podobnie rzecz ma się z trachycarpusem dla którego wartością graniczną jest ok -15. Jeśli będzie mniej to krótko mówiąc "pozamiatane". Moje trachycarpusy przeżyły wprawdzie ok-20 - ale po 1 są dosyć niskie a po 2 były chronione przed wiatrem i dobrze zabezpieczone matami... pocieszające jest to, że -20 zabiło mi tylko połowę trachycarpusów. Iskierkę nadziei daje fakt że rośliny w obrębie tego samego gatunku mogą się nieco różnić od siebie pod względem odporności - a więc czysto teoretycznie - może się zdarzyć że komuś uda się wyselekcjonować jakiś nowy - bardziej odporny rodzaj...próbujmy, a kto wie może nam się uda, jednak poza krzyzowaniem trachycarpusów - raczej nie widzę innych możliwości (tu już może coś zdziałać tylko genetyka;)

Tak sobie myślę, że "krajom południowym" - podnoszenie mrozoodporności ich roślinności (np cytrusów, palm, oliwek i innych) jest skrajnie nie na rękę - bo w perspektywie kilkudziesięciu lat oznaczało by to całkowity upadek (a przynajmniej rewolucję) ich rodzimego rolnictwa. Wyobraździe sobie Państwo - że macie w ogródku cytrynę albo oliwkę a alkohol wytwarzacie z trzciny cukrowej...fantastyczne? a jednak przy dzisiejszej wiedzy i możliwościach - całkowicie możliwe. Kwestia tylko rachunku za takie zabawy. Jeśli kiedyś ktoś stwierdzi że mu się to opłaca - to po prostu zmodyfikuje i wprowadzi takie rośliny na rynek... ciekawe tylko ile przyjdzie nam na to czekać i jak bardzo te rośliny będą się różniły od swoich południowych odpowiedników

Nam hobbystom - pozostaje odkrywanie tego wszystkiego po kawałku. Myślę, że jest to odkrywanie przy którym mamy masę radości i satysfakcji. Każdego z nas - prawdziwego miłośnika roslin - cieszy przecież każdy pączek naszych ulubieńców, a co dopiero zabawy w testy mroozodporności i selekcja nowych roślin...to po prostu wspaniały sposób spędzania wolnego czasu i mnóstwo przyjemności - której Wam wszystkim życzę.

Dominik.

**Napisane:** 19 sty 2007, o 12:07

Mam 10 letnią karłatkę, która już od trzech lat kwitnie i wydaje owoce (nasiona). Od samego początku jest trzymana od początku maja do pierwszych mrozów na południowym balkonie. Nasiona dojrzewają, mam nawet sadzonki od tej rośliny. Jednak nie wsadzę jej do gruntu może spróbuję z jej dziećmi. W tym roku sadzę do gruntu: 6 letni granat, 3 letniego szorstkowca funei, 3 letni sabal minor. Zobaczymy, co z tego będzie. Zamierzam zabezpieczać te palmy styropianem. W ten sposób zabezpieczam w gruncie figę, bambus, fuksję Falklandzką.

**Napisane:** 25 sty 2007, o 12:36

witam ponownie

co powiecie o zimie jaka przyszła na te kilka dni. ja osobiście wole taka zime niż wichury jakie ostatnio przeszły nad Polską. Moich palm na dzień dzisiejszy "nie ma". To znaczy mam tak duzo śniegu przed domem,że w ogrodzie nie ma nic oprócz śniegu. Palmy prawdopodobnie sa gdzies pod spodem, ale to akurat dobrze. Ciekawe co z tego będzie. Nawet mój piesek, który nie jest malutki (owczarek kaukaski) całkiem w śniegu utonął. OBY DO WIOSNY

Pozdrawiam

**Napisane:** 25 sty 2007, o 14:35

witam,

I właśnie tą cechą różni się klimat Wielkopolski od zdecydowanej reszty Polski; ale na dobre, czy na złe, to sam nie wiem... Pewnie prawie wszędzie zasypało, tymczasem u nas lekko poprószyło - zresztą jak zawsze. Minusem jest to, że przy zapowiadanych mrozach, które maja przyjść tej nocy, palmy i inne egzoty nie mogą liczyć na izolacyjne właściwości śniegu, plusem może jest to, że spadło...hmmm mniej "wilgoci" (??). Palmy przecież preferują suche warunki zimowe. Wydaje mi się że różne warunki zimowe (i nie tylko) w Polsce (rozpatruję tę cieplejszą część zachodnią) mogą mieć wpływ na zimowanie palm.

Gdzieś tam w necie znalazłem informacje o dwóch grupach palm mrozoodpornych:
1. palmy, które rosną dobrze w chłodnym klimacie, ale potrzebują łagodnej zimy, np szorstkowiec, karłatka
2.palmy, które znoszą duży mróz, ale potrzebują gorącego lata, np Sabal minor, Nannorrhops, Rhapidophyllum

Ciekawe jak to można przełożyć na warunki zimowania palm w Polsce (?) ;
* Pomorze: relatywnie najłagodniejsze w kraju, wilgotne, z łagodnymi mrozami;
* Wielkopolska: sucha, ciepła latem, z reguły z łagodną zimą;
* Śląsk: najcieplejszy w Polsce latem, wilgotny, z reguły z łagodną zimą.

Pewnie ma to jakiś wpływ na uprawę palm, a w szczególności na ich zimowanie...
pozdrawiam

**Napisane:** 26 sty 2007, o 11:29

Witam

Dzisiaj miałem pod domem siarczysty mróz, było -17 C. Palmy nie przepadaja za taką temperaturą. Mysle jednak, że może je uratować śnieg pod którym sie znajdują.

Pozdrawiam

**Napisane:** 26 sty 2007, o 11:51

Witam

W końcu udało mi sie zamieścic zdjęcie. Przedstawiam na nim mojego Trachycarpusa skutego lodem, a było tylko -8

Pozdrawiam

**Napisane:** 7 lut 2007, o 12:37

Czy jest ktoś ze Szczecina lub okolic co uprawia w gruncie ciekawe rośliny?

**Napisane:** 9 lut 2007, o 13:57

Witam

Chociaż mi bardziej odpowiadają bananowce bo dają szybsze efekty z zainteresowaniem czytam o waszych palmach. Tez mam ich kilka nieststy 3 letnie sabal minory mają po 3 trawkowe listki, podobnie Nannorrhopsy, trachycarpus takil 2 letni jest dość ładny. Za to 2 letni musa itinerans miał prawie 3 metry. Na razie bananowce czekają sobie w pienicy na wiosnę. Dzięki obecnej zimie dwie palmy karłatka i trachycarpus fortunei stoją sobie w doniczkach cały czas na tarasie bez żadnych problemów wraz z 2,5 rocznymi jukami rostrata i thomsoniana i będącymi w podobnym wieku agawawi neomexicana, które tez są maleńkie.

W gruncie mam już jukę gloriosa, z wielkiej sztuki zeszłej zimę z morozem - 31,5 stopnia zrobiło sie kilkanascie małych wyrosłych z korzeni. Zimy stulecia nie przetrwała 1 roczna juka rostrata, starsze jak zauważyłem tworzą pod ziemią zdrewniałe kłacza, z których po wyginięciu liści mogą odbić wiosną taj jak ta gloriosa.
W tym roku chce wysadzić do gruntu pozostałe juki rostraty i thomsoniany, bo te które wstawiłem do domu giną z pwoodu temperatury zbyt wysokiej i szkodników. Podobnie tragicznie zimowanie w domu znoszą bananowce.

Mama pytanie do Biednego Misia gdzie czytałeś o livinstonie chinensis hodowanej w taki sposób, że odrastają jej liście po zimie (może jakies linki, zdjęcia), z tego co tu u kogoś widziałem to karłataka jak odrastała po wygonięciu górnej korony liści z korzeni to pojawiały się takie trawiaste listki jak u młodej roślinki, a chyba nie o taki efekt chodzi ?????

poniżej możecie obejrzeć sobie moje bananowce i kaktusy w zeszłym roku, na zdjęciumiedzy nimi w doniczce trachycarpus, który cały czas od lata stoi na dworzu.

http://fotoforum.gazeta.pl/72,2,638,54897592.html

**Napisane:** 9 lut 2007, o 16:11

Witaj czytelniku.

najpierw chciałem sie nisko pokłonić i pogratulowac pieknego ogrodu. Wspaniałe okazy. Odnośnie livinstoni chinensis to jej korzenie spokojnie wytrzymuja -24C, takich palm jest całe mnóstwo. Jest to dokładnie opisane w książce o której wielokrotnie juz wspominałem "palms won`t grow here and other myths - warm climate plants for cooler areas". Bardzo by ci sie ta książka spodobała, oprócz palm opisane sa w niej Yucci, agawy, bananowce, canny i inne o których mysleliśmy,że u nas nie będa rosnąć. To wszystko mity. Wiekszość z tych roslin spokojnie mozna u nas uprawiać, tylko trzeba o nie bardziej dbać. Bardzo polecam przeczytanie tej książki. Sa w niej zdjęcia livinstoni , która przez sezon wypuszcza piekne liście, które przy -9C giną. Ja sam mam w domu dośc sporą roslinkę , która oczywiście z wiosna idzie do ogrodu. We wszystkich tych badaniach jest podane oczywiście ,że temperatury minimalne moga byc oczywiście niższe. Mysle,że warto spróbować. Na uniwersytecie w Ohio (USDA 6a)z powodzeniem uprawiali waszyngtonie i inne okazy.

Pozdrawiam
Biedny Miś

**Napisane:** 16 lut 2007, o 17:44

Witam
Mam pytanie bardziej kosmetyczne :
Jak pozbyć się brzydkich zbrązowiałych liści Szorstkowca (uszkodzonych zapewne przez mróz lub wiatr i wilgoć) ?
Czy można je przyciąć przy podstawie pnia a jeśli tak to kiedy najlepiej to zrobić?

Ps.Liść wyrastający z pnia (serca) jest zielony

z góry dzieki za odp

**Napisane:** 16 lut 2007, o 20:41

Witam
Proszę się wstrzymać do faktycznej wiosny w połowie kwietnia takie zabiegi można wykonywać
Pozdrawiam
Krzych.

**Napisane:** 1 mar 2007, o 20:06

Po zimie

Dzisiaj odkryłem roślinki z przykrycia zimowego-Wszystko całe
Laury,oliwka,figi bez uszczerpku. Figa wypuszcza pąki liści .Oliwka prawie łysa ale zdrowa.Laury piękne intensywnie zielone liście .Laurowiśnie były bez oslony kilka liści przymarzlo, ale to tylko kilka w gornej części .Bambusy bez okrycia końcówki liści szczytowych lekko suche ale ogólnie super,Palma karłowata dwa liście najniższe suche ale reszta idealna.Kiwi bez okrycia puszcza pąki.Zima była w Szczecinie łagodna najniższa temperatura to tylko -9 w moim ogrodzie ale mimo to cieszy mnie że wszystko całe

Jestem ciekaw jak u innych?

**Napisane:** 1 mar 2007, o 23:20

Palma karłowa to karłatka Chamaerops humilis? A to ciekawe... Nie myślałam, że można ją zimować na zewnątrz, nie jest w końcu "wybitnie" mrozoodporna (czytałam, że spadek do -7 st. jest dla niej zabójczy). Aczkolwiek nigdy bym nie pomyślała o hodowaniu jej na zewnątrz, gdy podobno zakwita nawet w warunkach mieszkaniowych. To jednak tylko sucha teoria, bo praktycznego doświadczenia z karłatką jeszcze nie mam na swoim koncie- na razie nasionka są w ziemi i nie spieszy im się na światło dzienne

W każdym razie gratuluję sukcesu w zimowaniu! Współczuję tylko sąsiadom- pewnie nie mają takich rarytasów w ogrodzie

**Napisane:** 2 mar 2007, o 14:11

tak to Chamaerops humilis kupiłem ją dwa lata temu w Niemczech a posadziłem rok temu w czerwcu.Ma jakieś 70 cm .

**Napisane:** 2 mar 2007, o 14:29

Tak droga gilliam zakwitła i to już dwa razy mam już małe sadzonki. Zdjęcie postaram się dołączyć, ale są złej jakości, bo robiłem je starym telefonem kom.
Karłatka ma 11 lat nasiona przywiozłem z Barcelony.

**Napisane:** 2 mar 2007, o 17:41

Ficus,mi się idea o której piszesz - bardzo podoba. Ja skończyłem studia związane bardzo blisko z samorządem (i z funkcjonowaniem Państwa i głębiej rzecz ujmując społeczeństwa) jeśli tak to można określić. Wszelkie "społeczne inicjatywy" z mojej perspektywy są czymś wielce szlachetnym i wartym poświęcenia czasu. Swego czasu przystąpiłem do testów i nasadzeń mających właśnie na celu wprowadzenie pewnych niespotykanych u nas gatunków do lokalnego biotopu (właśnie między innymi ze względu na możliwość przyciągania turystów przez region). Wystarczy poczytać np folder nt wyspy Bornholm - by wiedzieć o co nam chodzi. Taka wzmianka o tym , że w danym rejonie rosną nawet figi, granaty, morele czy inne śródziemnomorskie rośliny działa jak magnes na część turystów (wpisuje się to bowiem w lokalny "krajobraz" jako tzw "atrakcja"). Przy obecnych zdobyczach techniki - można posadzić np 5 metrowe trachycarpusy w dowolnym miejscu w kraju (da się je bowiem dosyć prosto - technicznie zabezpieczyć - i to w taki sposób aby to nie było szpetne i nie wymagało dużych nakładów finansowych - kwestia tylko chęci ze strony samorządu). A że takich roślinek będzie tylko kilka - np na najbardziej reprezentacyjnych deptakach itp to już drugorzędna sprawa. Wystarczy ludzi zainteresować danym tematem - pokazać że to coś ciekawego i atrakcyjnego. Mamy w kraju wiele regionów gdzie można zrobić takie właśnie uatrakcyjajniące region działania. Jeśli chcecie pogłębiać temat - to utworzę w tym celu nowy dział;) Możemy na początek (zresztą część z nas już to robi;) pobawić się lokalnie - we własnym zakresie i na forum koordynować i opisywać nasze działania...Napiszcie co Wy na to. I nie bądzmy aż tak sceptyczni odnośnie wandali (centra miast - np kurortów nadmorskich są monitorowane i nie sądzę by zbyt często trafił się ktoś kto połasi się na taką roślinkę).

**Napisane:** 2 mar 2007, o 19:47

Witam

Moje rosliny po zimie (tak już chyba można powiedzieć) maja się dość dobrze. Trachycarpus i sabal minor przeżyły bez najmniejszego uszczerbku. Najniższa temperatura przy gruncie w moim ogrodzie była -22C, ale pomógł mi śnieg. Rośliny są jak nie tknięte. Nie miały żadnego okrycia. Washingtonia filifera tez wygląda nieźle. Liście już straciła, ale stożki wzrostu wyglądają dziarsko i spodziewam się lada chwila jak zacznie rosnąć ponownie. Bardzo się cieszę. Kolejne rośliny już czekają na wkopanie do ogrodu.

Pozdrawiam

**Napisane:** 4 mar 2007, o 14:05

Witam
Jestem gotowy do nowych nasadzeń na swojej działce jak do tej pory wszystko mi sie udaje i roślinki egzotyczne jakoś przetrwały kolejne zimy. W tym roku w maju wsadzę dwie palmy. Te palmy to Sabal minor i Trachycapus Fotunei-Szorstkowiec fortunego. Mam nadzieje, że i te rośliny przystosują sie do naszych warunków (z odpowiednim zabezpieczeniem)
W okolicach Warszawy w moim przypadku Sochaczew to specyficzny klimat niezbyt sprzyjajacy rośliną egzotycznym, ponieważ na wiosnę marzec, kwiecień wyskakują mrozy i niszczą rośliny, dlatego konieczne jest w tym okresie lekkie zabezpieczenie włókniną.
Krzych

**Napisane:** 5 mar 2007, o 01:45

Witam

Ja również juz w tym miesiącu sadzę 10 trachycarpusów fortunei 2 letnich oraz 2 letnie tr. takile do ziemi

Jestem dość skrajnym eksperymentatorem gdyż nie zabezpieczam w ogole szortskowców (mieszkam w wielkopolsce ).
Tę zime przetrwały moje pierwsze (4 letnie trachycarpuski) bez zabezpieczeń ale trzeba przyznać że tego roku zima sobie zażartowała ( u nas było min. -12 C dwukrotnie )

Stosuje metodą czystą eksperymentalną i nie zamierzam okrywać roślin a hartować je.
Mam nadzieje ze w przyszlości przetrwa w ten sposób kilka "zaklimatyzowanych" palemek.

pozdrawiam "eksperymentatorów"

**Napisane:** 5 mar 2007, o 09:29

Witam Golab19

W Wielkopolsce jest trochę lżejszy klimat bardziej Zachodni, więc twoje eksperymenty lepiej się udają bez zabezpieczeń. U mnie jak już wyżej pisałem wyskakują przymrozki a i zimy są bardziej mroźne. Jeszcze w tym roku wsadzam 5 letni granat do gruntu.

Pozdrawiam
Krzych

**Napisane:** 7 mar 2007, o 22:50

Właśnie przeczytałem wypowiedź odnośnie tematu: samorząd a egzotyczne rośliny. Są tu dwa wątki, po pierwsze jeżeli chcemy wzbogacić nasz biotop, a po części odbudować to co zniszczyła wojna i wiadomy system, mamy dwie drogi: zapaleńcy którzy próbują coś zrobić w swoich ogródkach (i chwała im za to), ale można ten temat realizować w sposób instytucjonalny, jedno drugiego , zresztą nie wyklucza. W tej drugiej drodze rola samorządów jest nie do przecenienia, mają one bowiem , jako zadanie własne utrzymanie zieleni, mają one też na to przeznaczone odpowiednie środki.
I tu dochodzimy do drugiego wątku, taki program powinien być oparty na podstawach marketingu, żadna działalność charytatywna. Owszem gmina musi wyłożyć kasę, ale w przypadku powodzenia programu, jest to ogromny chwyt reklamowy, oczywiście dla tych gmin, które żyją z turystyki.
Musi być ta druga strona (wykonawca), która zajmie się tematem od strony merytorycznej, mająca doświadczenie, referencje, znajomość tematu np. źródeł zakupu roślin i ona też działa w celu uzyskania zarobku.
Oczywiście jest ryzyko programu, które właśnie należy minimalizować dzięki wiedzy i doświadczeniu wykonawcy. Mamy, jak dobrze policzyłem 29 gmin nadmorskich i sądzę, że napewno znajdzie sie ta jedna, która byłaby zainteresowana. Najlepiej zresztą, żeby program początkowo skoncentrować w jednej gminie.
Zachęcam osoby siedzące w temacie w tym zwłaszcza Oleandra, do przemyślenia sprawy, zwłaszcza możliwości realizacji programu i do ewentualnego przygotowania ofert. To może się udać.
pozdrawiam ficus

**Napisane:** 8 mar 2007, o 13:01

Witam,

Chciałbym ponownie pociągnąć wątek waszyngtoniowy na forum. Skończył się nam luty, tak więc wstępnie już coś można powiedzieć o eksperymentach z palmami. Minęła bardzo łagodna zima, poprzedzona wyjątkowo ciepłym latem i jesienią. Dzięki takim warunkom, Washingtonia filifera ( mimo całkowitej defoliacji) ma się dobrze, a nawet ruszyła z wegetacją. Tej zimy w moim miejscu zamieszkania odnotowałem trzy ataki chłodu; pierwszy pod koniec stycznia ( -8,5 C) oraz dwa w lutym ( -13,0 C i -7,5 C ). Ośmiostopniowy mróz nie zaszkodził Waszyngtonii ( foto 1), jednak spadek temperatury do - 13 spowodował całkowitą defoliację ( foto 2). Obecnie uprzątnąłem już zimowa ochronę ( foto 3,4 ), zobaczymy co dalej...

**Napisane:** 8 mar 2007, o 15:36

wielkie gratulacje Bawoli

wiedziałem,ze to sie uda. Moja mam nadzieje tez przeżyła (bez liści), ale jeszcze nie wystartowała z nowym wzrostem. Jest dużo mniejsza od twojej. U mnie jednej nocy było -22C przy gruncie.

Pozdrawiam

**Napisane:** 8 mar 2007, o 21:12

Za wcześnie na fanfary, to dopiero pierwsza zima i do tego ciepła. Ale zawsze roślina będzie silniejsza, więc jej szanse nieco wzrosły. Podaje adres strony (mam nadzieję, że to nie jest przestępstwo na tym forum) , gdzie koleś uprawia Waszyngtonie w strefie klimatycznej 7b, właśnie w ten sposób:

http://home.vol.com/~dcox/id2.html

**Napisane:** 8 mar 2007, o 22:36

Widzę ,że temat wraca :cool:

Z moich obserwacji wynika ,że idealne miejsce to Międzyzdroje -tam zawsze jest słońce i ciepło nawet jeśli w Szczecinie jest pochmurno.Morze jest tam najcieplejsze(jakieś ciepły pływy) Dodatkowo masa ludzi latem dla których widok palm byłby zapewne szokiem ale i idealną promocją miasta .Dla mniej odpornych roślin w donicach masa hoteli na zimę

Długa dobrze osłonięta od wiatru promenada idealna dla palm ,a jednoczeście widoczna i tłoczna co pomogłoby przed ewentualnymi wandalami.