Rośliny egzotyczne można z grubsza podzielić na takie które zimę muszą spędzać w ciepłym pomieszczeniu oraz takie które bez osłon lub po spełnieniu określonych warunków mogą zimować w ogrodzie lub zimnym pomieszczeniu. Zanim zdecydują się Państwo na zdobycie i uprawę określonej rośliny warto najpierw zapoznać się z podstawowymi informacjami związanymi z charakterystyką warunków uprawy.
Ze względu na to, że w warunkach uprawy mieszkaniowej temperatura w granicach +18/+22 jaka najczęściej występuje jest zadowalająca dla większości egzotycznych roślin tropikalnych w niniejszym opracowaniu pominę ten wątek.
Wśród roślin egzotycznych o których należy tutaj wspomnieć istnieją takie które dosyć łatwo, niewielkim kosztem można zabezpieczyć w gruncie przed efektem działania dużych mrozów. Są również takie które ze względu na swoją budowę i wrażliwość wymagają bardziej skomplikowanych osłon oraz dogrzewania technicznego (np kabli grzewczych itp). Ze względu na duże koszty nie polecam Państwu pozostawiania w gruncie wyższych niż ok 0,5 m, bardziej wrażliwych roślin które wymagają zastosowania "specjalnych środków" w rodzaju sztucznego dogrzewania, a jedynie takie rośliny które zadowolą się w najgorszych momentach zimy osłonami wykorzystującymi prawa fizyki i działanie natury. Osłanianie przed wiatrem i zimnem ma szczególne uzasadnienie w odniesieniu do roślin które same w sobie są bardzo odporne oraz dobrze znoszą okresowy niedobór światła i podwyższoną wilgotność jaka najczęściej występuje pod zaimprowizowanymi osłonami. Do roślin które dosyć łatwo ochronić przed zimnem zaliczam wszelkie rośliny które tworzą pędy dające się przygiąć w stronę ziemi (np trawy w tym bambusy, krzewy pnące w tym winorośle, inne niskie krzewy o elastycznych łodygach np mahoń, znaczną część bylin i roślin posiadających kłącza i bulwy o (najlepiej) niewielkiej zawartości wody (choć i tutaj są wyjątki gdyż np silnie uwodniona gunnera, roślina z tropikalnych rejonów ameryki południowej nadaje się do zimowania pod solidnymi osłonami), ponadto kilka odmian kaktusów mrozoodpornych i część roślin śródziemnomorskich np figę prowadzoną jako niskie drzewko).
Nie nadają się do takiego celu wrażliwe wysokie drzewa i nie tylko (np palmy, bananowce) które ze względu na niedostateczną mrozoodporność oraz brak możliwości ugięcia pędów w stronę ziemi - trzeba dogrzewać technicznie. Takie dogrzewanie jest niestety drogie i z tej racji nie jest zalecane.
Poniżej przedstawiam uproszczony schemat osłony:
Grunt kumuluje ciepło w sezonie wegetacyjnym i oddaje je podczas dużych spadkó temperatur. Ilość cieła zgromadzonego w gruncie nie jest wielka i wyczerpie się dość szybko jeśli będziemy próbowali ogrzać tym ciepłem wysoką roślinę.
Na powyższym schemacie zasygnalizowano, że osłonięcie rośliny bez przygięcia jej do ziemi zabezpiecza wprawdzie przed wiatrem jednak nie powoduje dużego podniesienia temperatury wokół roślin ze względu na znaczne oddalenie od ziemi (duże straty ciepła). Natomiast przygięcie pędów wrażliwych roślin jak najbliżej ziemi i ich okrycie powoduje większe podniesienie temperatury zimowania bo osłoniętą roślinę ogrzewa ziemia która przy niewielkej przestrzeni wokół roślin - dosyć wolno uwalnia energię cieplną wewnątrz osłony.
Warto zauważyć, że działanie tego typu osłony może zostać wzmocnione jeśli teren na którym znajdują się osłaniane rośliny jest dodatkowo osłonięty (np budynkiem, płotem drzewami czy też znajduje się na wzniesieniu o wystawie południowej, południowo-zachodniej lub wschodniej. Rośliny jednak posadzone przy samym budynku są narażone na przegrzewanie zimą i warto brać to pod uwagę planując osłanianie lub bielenie roślin.
- nagrzewanie.JPG (16.44 KiB) Przeglądane 5575 razy
Jeśli chodzi o niskie prowadzenie pędów roślin, to dzięki temu możemy uprawiać część wysokich drzew, które ze względu na zdrewniałe pnie nie dają się przyginać do gruntu. Schematycznie wygląda to tak:
- schematnp.JPG (35.82 KiB) Przeglądane 5365 razy
Natomiast w praktyce (na przykładzie silnie zdrewniałych pędów drzewa figowego) wygląda to tak:
Jak widać przewodnik rosnący pionowo jest ucięty. Pędy drzewka są prowadzone nisko równolegle do ziemi (zwykle do 0,5 - 1m maksymalnie).
Dużo łatwiej jest praktycznie bezkosztowo zabezpieczyć wszelkie trawy (w tym bambusy).
Zabezpieczanie zimowe bambusów polega na ugięciu pędów zgodnie z uproszczonym schematem osłony (pierwszy schemat) oraz nakryciem nieprzeźroczystym materiałem który odbija i zatrzymuje ciepło gruntu:
UWAGA! bambusy przyginamy pod kątem 45 stopni licząc 50 cm od podstawy rośliny. Silniejsze przygięcie, szczególnie grubszych pędów może się zakończyć połamaniem pędów!
Więcej o zimowym zabezpieczaniu bambusów znajdą Państwo tutaj:
http://forum-ogrodnicze.oleander.pl/bambusy-trawy/okrywanie-bambusow-na-zime-przyginanie-pedow-i-inne-sposoby-zabezpieczania-przed-duzym-mrozem-t2182.htmlNatomiast o zimowaniu bananowców (w tym dlaczego nie zalecamy pozostawiania ich w gruncie na czas zimy!) przeczytają Państwo w tym wąku:
http://forum-ogrodnicze.oleander.pl/bananowce-w-domu-i-ogrodzie/babanowiec-jak-zabezpieczyc-pzed-zima-t1022.htmlUprawa palm podczas zimy (nie zalecane pozostawianie roślin w gruncie!)
http://forum-ogrodnicze.oleander.pl/palmy-do-uprawy-w-domu-i-ogrodzie/zanim-posadzisz-palme-w-gruncie-przeczytaj-t2188.html#p18063UWAGA!
w internecie znajduje się mnóstwo sprzecznych ze sobą informacji na temat możliwości uprawy gruntowej rozmaitych roślin. Niestety przyczyn takiego stanu rzeczy należy szukać zarówno w niedoinformowaniu części sprzedawców i amatorów jak i celowym działaniu wyspecjalizowanych firm i osób które tym sposobem powiększają swoje przychody. Zanim zdecydujecie się Państwo posadzić niektóre rośliny egzotyczne warto zasięgnąć opinii kilku specjalistów. Skonfrontowanie wiedzy zdobytej w różnych źródłach pozwoli Państwu uchronić się przed przykrymi i kosztownymi stratami roślin.
Zachecam także Państwa do zgłaszania ewentualnych uwag. Odpowiem na wszelkie pytania związane z możliwościami roślin którymi się zajmuję. Warto przed dokonaniem zakupu u mnie lub w innej firmie zapytać czy ten konkretny gatunek będzie dobrze rozwijał się w warunkach które Państwo posiadacie. Pozostaję do Państwa dyspozycji w razie pytań po nr telefonu 501403068 (poniedziałek-piątek, godziny 10-18). Proszę nie dzwonić w innych terminach.
Z ogrodniczymi pozdrowieniami!
Dominik Nikelski